فواید جراحی لاپاراسکوپی چیست؟

تکنیک‌ها و ابزارهای لاپاراسکوپی برای انواع درمان‌ها ازجمله جراحی زانو و شانه‌ها بکار می‌روند. جراحی‌هایی که درحال حاضر درکنار بسیاری از جراحی‌هایی دیگر از طریق لاپاراسکوپی انجام می‌شوند اغلب شامل:

خارج کردن اندام‌های آسیب دیده نظیر کیسه صفرا یا آپاندیس (سیستم گوارش)
درآوردن یا ترمیم مثانه، قلب و کلیه‌ها (سیستم ادراری)
خارج کردن یا ترمیم اندام‌های تولید مثل زنان نظیر رحم و لوله‌های فالوپ
بستن لوله رحم
خارج کردن کلیه فرد اهداکننده زندگی
روش‌های کاهش وزن ازجمله بای‌پس معده
درمان فتق
مشاهده کبد و پانکراس برای اطمینان از تومورهای سرطانی
بررسی وضعیت شکم برای علائم بیماری‌هایی که تشخیص آن‌ها دشوار است (جراحی‌های اکتشافی)
مشاهده تومور در شکم
بررسی منبع درد شکم یا حذف بافت اسکار
جستجوی منبع خونریزی داخلی درصورتی که بیمار فشار خون طبیعی داشته باشد
مشاهده آسیب بعد از تروما یا حوادث
عدم باروری در زنان (ناباروری)
مقدمات لاپاراسکوپی
در این قسمت به معرفی برخی از نکاتی می‌پردازیم که دانستن آن‌ها قبل از جراحی لاپاراسکوپی اهمیت دارد:

در جراحی لاپاراسکوپی همانند جراحی‌های دیگر بیمار باید ۸ ساعت قبل از عمل از خودن و آشامیدن خودداری کند مگر اینکه عمل تحت شرایط اورژانسی انجام شود.
از بیمار درخواست می‌شود فرم رضایت‌نامه جراحی و خطرات ناشی از آن را امضاء نماید. بیمار باید بداند که جراح در طی عمل چه کاری انجام خواهد داد و با آکاهی کامل به سوالات پاسخ دهد.
لاپاراسکوپی تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود. این بدین معناست که بیمار در طول عمل کالا خواب است. متخصص بیهوشی باید از هر یک از بیماران سوالاتی درخصوص سابقه آلرژی دارویی بپرسد.
دوره بهبود لاپاراسکوپی کوتاه‌تر از جراحی معمولی (باز) است.
عمل ممکن است به صورت سرپایی انجام شود و بیمار می‌تواند همان روز به منزل برود. درمورد جراحی‌های سرپایی، بهتر است بیمار یک فرد را همراه داشته باشد تا او را به منزل ببرد. از بیماران خواسته می‌شود زیورآلات و هرگونه اشیای گران‌بها را در بیاورند.
بیمارانی که قصد لاپاراسکوپی دارند باید چند روز قبل از عمل با پزشک خود درخصوص مصرف داروهای فعلی خود مشاوره کنند. این موضوع درخصوص افرادی که آسپرین، داروهای رقیق‌کننده خون یا مکمل‌های گیاهی خاص مصرف می‌کنند بسیار حائز اهمیت است چراکه ممکن است موجب اختلال در لخته‌شدن خون آن‌ها شود.
درطول لاپاراسکوپی
در عمل لاپاراسکوپی، ابزارهای کوچک فیبرنوری از طریق برش‌های باز جراحی (سوراخ کلیدی) وارد بدن بیمار می‌گردد. در این روش ممکن است به ۱ یا ۲ برش نیاز باشد. دوربین فیلمبرداری از طریق برش ایجاد شده وارد بدن می‌شود و جراح را در کار با ابزارها هدایت می‌کند. برخی مواقع برای واردکردن تمامی ابزرهای جراحی تنها به یک برش نیاز است که به این روش لاپاراسکوپی تک برش یا SILS اتلاق می‌شود. در انتهای این تجهیزات، ابزارهایی نظیر قیچی، منگنه جراحی، چاقوی جراحی و بخیه موجود هستند. لاپاراسکوپی شکمی شامل مراحل زیر است:

در حالی‌که بیمار کاملا بیهوش است جراح برای وارد کردن لوله نازک و توخالی موسوم به تروکار باید یک برش کوچک در نزدیکی یا داخل ناف بیمار ایجاد کند. این لوله از داخل شکم به خارج آن امتداد می‌یابد.
گاز دی‌اکسید کربن به داخل شکم تزریق می‌شود تا شکم بزرگتر شده و پزشک فضای بیشتری را برای مشاهده داخل شکم داشته باشد.
ابزار پزشکی به نام لاپاراسکوپ مجهز به نورقوی و دوربین کوچک از طریق تروکار وارد شکم بیمار می‌شود. جراح در اتاق جراحی تصویر گرفته شده از دوربین را به صورت بزرگ و واضح روی صفحه مانیتور مشاهده می‌کند.
ابزارهای دیگر از طریق برش کوچک وارد بدن بیمار می‌شوند. جراح با استفاده از این ابزارها می‌تواند لاپاراسکوپی را به منظور خارج کردن یک اندام، نمونه‌برداری از بافت یا ترمیم اندام آسیب دیده انجام ‌دهد.
بعد از اتمام عمل، جراح تمامی ابزارها را از بدن بیمار خارج می‌کند.
محل‌های برش بخیه شده و روی آن‌ها باند قرار می‌گیرد. برش‌های خیلی کوچک ممکن است نیازی به بخیه نداشته باشند. در این حالت استفاده از نوارهای کوچک یا چسب‌های استریل کفایت می‌کند.
بیمار در طول جراحی کاملا بیهوش است و هیچ چیزی را احساس نمی‌کند.

بعد از لاپاراسکوپی

ممکن است بیمار در ناحیه برش احساس درد یا ذق ذق کند. پزشک ممکن است داروهای مسکن بدون نسخه را به بیمار تجویز کند.
درصورت استفاده از بخیه بیمار باید طبق دستور پزشک ظرف ۱ تا ۲ هفته بعد از جراحی بیمار برای کشیدن بخیه به مطب مراجعه نماید.
برخی مواقع به‌دلیل تزریق گاز دی‌اکسید کربن به شکم ، بعد از جراحی بیمار در ناحیه شانه‌ها احساس درد می‌کند. علت آن این است که برخی از اعصابی که به شانه‌ها می‌رسند در دیافراگم قرار دارند و گاز دی‌اکسید کربن ممکن است موجب تحریک دیافراگم شود. درد ناشی از تزریق گاز با مرور زمان از بین می‌رود.
فشار ناشی از گاز ممکن است بیمار را مجبور به تخلیه فوری ادرار یا تکرر ادرار نماید. این حالت نیز با گذشت زمان از بین می‌رود.
زمان خوردن و آشامیدن توسط پزشک تعیین خواهد شد.
بعد از ریکاوری بیمار می‌تواند به منزل برود. در چنین شرایطی بهتر است کسی او را تا منزل همراهی کند.

مراحل بعد از عمل

اگر لاپاراسکوپی به منظور تشخیص بیماری یا مشاهده اندام‌های آسیب دیده انجام شود بیمار باید برای بازبینی نتایج جراحی اکتشافی باید به پزشک مراجعه کند. اما در سایر موارد پیگیری باید طبق توصیه پزشک انجام شود. تا بهبودی کامل باید از بلندکردن جسام سنگین یا انجام فعالیت‌های فشرده خودداری کرد.

خطرات
عوارض لاپاراسکوپی نادر است اما در این درمان همانند سایر جراحی‌های دیگر خطر ابتلا به عفونت وجود دارد. ممکن است بیمار دچار خونریزی داخلی شود. امکان تشکیل اسکار نیز وجود دارد. بیهوشی می‌تواند منجربه حمله قلبی، سکته مغزی یا ذات‌الریه شود اما باز هم خاطر نشان می‌کنیم که این عوارض به‌ندرت پیش می‌آیند. خطراتی که ممکن است در طول لاپاراسکوپی بیمار را تهدید کند عبارتند از:

ممکن است رگ یا یک اندام بیمار توسط پزشک سوراخ شود.
این امر می‌تواند منجربه خونریزی و آسیب اندام شود. اگر روده پاره شود محتویات آن به داخل شکم می‌ریزد.
بافت اسکار جراحی‌های گذشته ممکن است مانع ورود صحیح تروکار به شکم یا ترکیدن گاز دی‌اکسید کربن در شکم شود.
اگر عوارضی رخ دهند یا یافت شوند ممکن است جراح تصمیم بگیرد به جای لاپاراسکوپی از طریق برش‌های بزرگ و جراحی استاندارد وارد عمل شود. این تصمیم با توجه به سلامت و ایمنی بیمار اتخاذ می‌شود. اگر عوارضی اتفاق افتد جراح ممکن است جهت درمان و پیگیری مجبور شود تا:

آنتی بیوتیک برای کنترل عفونت تزریق خون برای جبران خون از دست رفته را تجویز نماید.

جراحی لاپاراسکوپی در افرادی که خیلی چاق هستند ممکن است بسیار پیچیده باشد. بسیاری از پزشکان قبل از جراحی توصیه می‌کنند درصورت امکان بیمار وزن خود را کمتر کند. اما با این وجود امروزه جراحی‌های کاهش وزن خاص از طریق لاپاراسکوپی انجام می‌شوند.

نتایج جراحی لاپاراسکوپی
نتایج جراحی به نوع عمل و نوع بیماری تشخیص داده شده بستگی دارد. در اغلب موارد بیماران به دلیل کوچک بودن برش‌های جراحی با حداقل درد وناراحتی خیلی سریع بهبود می‌یابند.

چه موقع باید مراقبت‌های پزشکی لاپاراسکوپی را انجام داد؟
اگر بعد از جراحی لاپاراسکوپی بیمار با هر یک از مشکلاتی که در این قسمت معرفی می‌کنیم مواجه شود باید به پزشک مراجعه نماید:

• تب و لرز
• حالت تهوع یا استفراق
• خونریزی، آب آوردن یا سرخ شدن هر یک از نواحی برش‌ها
• تورم ناحیه جراحی
• ناتوانی در ادرار
• عدم کنترل درد با داروهای تجویزی

دکتر فاطمه آذرمه جراح و متخصص زنان

مطب ونک : میدان ونک – ملاصدرا – شیراز شمالی – کلینیک غرب – پلاک 185
شماره مطب: 88607885-021
شماره مطب: 09109840447

دکتر فاطمه آذرمه متخصص زنان میدان ونک | دکتر زنان میدان ونک | پزشک زنان میدان ونک | متخصص خوب زنان میدان ونک | دکتر زنان خوب میدان ونک | پزشک زنان خوب ونک